Show me the money: zakenmodellen voor media

Donderdag naar Show me the Money in de lichtfabriek te Haarlem geweest.

Kort samengevat : ja, er wordt geld verdiend op het internet, en neen, niet in de grootte orde zoals we kennen van de traditionele uitgeefmodellen.

Wat nog maar in marge van de Nationale Uitgeefdag gefluisterd werd, werd hier zonder enige terughoudendheid door mensen als Paul Molenaar en Jan Dijkgraaf op tafel gelegd: het hele uitgeefproces moet op de schop. In een variant op Jeff Jarvis (die via Skype een kort, zij het audiogewijs wat haperend, gastoptreden gaf vooraleer het koude Noordoosten van de VS in te ruilen voor Florida) 'do what you do best, and link to the rest', werd ervoor gepleit veel meer focus te leggen op die onderwerpen en redacteurs die het verschil maken.

Rompredacties als onvermijdelijk eindpunt, maar dan wel als strategisch keuze, en niet als toevallig eindresultaat van salamigewijs te snijden in kosten. Onvermijdelijk, zij het dat de dingen misschien toch nog steeds wat langzamer gebeuren dan de digitale voorhoede geloofd, zoals Leon Bouwman van Adformatie nuanceerde.

Heel erg complementair met die manier van denken is het bv. model dat Mindworks op de WAN conferentie in India presenteerde. Mindworks stelt een uitgeefmodel (voor dagbladen) voor waarbij er rond een media merk 3 schillen ontstaan:

• een rompredactie met topjournalisten die de eigenheid van de titel invullen en de externe partners (outsourcing, burgerjournalisten) aansturen
• outsourcing van alles wat routine is (verwerken van berichten persagentschappen, pagina opmaak, media-klaar maken van inzendingen van burgerjournalisten)
• burgerjournalistiek en user generated content

Voor de meeste mediabedrijven gaat dit veel verder dan vandaag noodzakelijk en zelfs wenselijk is. De les is dat innovatie niet alleen gaat over de inkomstenzijde moet gaan, maar dat wat slimheid (en efficiëntie) aan de kant van het proces minstens zo belangrijk is. Een mediabedrijf dat daar vroeg genoeg mee begint (/begon), en daarmee de natuurlijke uitstroom in een bedrijf kan aanvullen, kan (/had zich kunnen) zich naar de nieuwe media realiteit transformeren zonder het soort onrust dat vandaag talloze mediabedrijven verlamt en lezers en adverteerders doet schrikken. En als dat onderweg leidt tot het beter uitkristalliseren van de ziel van het medium (en dus de aantrekkelijkheid van het media merk), dan is dat mooi meegenomen.

Want nieuwe uitdagers hebben die les al lang begrepen en maken hun opwachting. In de Verenigde Staten is er een hele hype rond 'on-demand media', een zeer winstgevend mediabedrijf dat vertrekkend van algoritmes (op basis van advertentiegegevens van Google) bepaald aan welke artikelen of video's het nood heeft, en die zo goedkoop mogelijk (semi-UGC, tot 4000 stuks per dag) laat maken en automatisch promoot via social media. Een model dat America Online nu ook tracht te kopiëren.

In Nederland verraste jaren geleden nu.nl de traditionele uitgevers met een gelijkaardig disruptief model. En de mensen die ik in Haarlem sprak waren er vast van overtuigd dat er voor dit soort modellen in de rest van Europa nog ruimte is.

UPDATE: Readwriteweb poste enkele uren later een artikel over Content Farms en hoe deze de McDonalds van het web dreigen te worden. Techcrunch voorziet het einde van 'hand crafted content'.

UPDATE 16/12: Jeff Jarvis @ buzzmachine ziet de toekomst veel minder somber in.