Lezen, online en op papier

• Michael Agger schreef voor Slate magazine een artikel bij elkaar over "how we read online". Lees zeker door naar het einde waar de verwijzing naar een uitgebreide studie over "pleasure reading" van boeken (tijdschriften, magazines) door hoger opgeleide, introverte en ervaren lezers zeker meer aandacht waard was.
• Agger refereert ondermeer naar Jakob Nielsen. Nielsen postte vorige week een artikelop zijn site over het verschil tussen schrijven voor het internet en schrijven voor print, of bij uitbreiding "het verschil tussen werken voor lineaire (krant, tijdschrift, tv, radio ...) en niet lineaire media. Bij lineaire media creëer je als mediamaker zelf de ervaring en neem je (hopelijk) de mediaconsument mee op sleeptouw. Bij niet-lineaire media (internet) stellen gebruikers zelf hun mediaervaring samen, vaak met een vooraf bepaald doel terwijl ze verschillende bronnen raadplegen. Dat maakt het zinvol om eerder fragmentarisch te werken, zodat "hoog-informatieve-sleutelwoorden" in het oog springen.
• Robert-Jan van Diepen bericht bij Marketingfacts over een studie naar het verschil tussen het lezen van een tekst in één of twee kolommen. Veel kritiek in de commentaren op het opzet van de studie, waar proefpersonen naast een bladeropdracht ("browse") ook een zoekopdracht kregen. Vooral de zoekopdracht wordt als onnatuurlijk in vraag gesteld. Maar lezers, of het nu print of web is, zijn constant op zoek naar "hoog-informatieve-sleutelwoorden". Lezers van een regionale krant scannen onbewust teksten op namen van mensen en plaatsen die ze kennen. Lezers die de koppen van een tijdschrift scannen, wegen de meest waarschijnlijke interpretatie van een titel af aan hun interesses en wegen dat af tegen de moeite die het hun zal kosten om het artikel te lezen (zoals de relevantietheorie met haar "cues" voorspelt). Dus is de "zoekopdracht" nog niet zo'n gekke benadering van een belangrijk proces in het leesgedrag van mediaconsumenten.
• Maar misschien maakt juist al dat scannen ons wel dommer, en ongeschikt om ons te verdiepen in langere teksten, schrijft Nicholas Carr in The Atlanthic Montly. Wat ons terugbrengt bij punt 1 van deze post.